نجاسات
برخی از نجاسات عبارتند از :
ادرار- مدفوع - مردار- خون - سگ و خوک و کافر- شراب
ادرار و مدفوع انسان و هر حیوان حرام گوشتی که خون جهنده دارد(یعنی اگر رگ آن را ببرند،خون با فشار بیرون می آید) نجس است
مردار، خون
-مردار و خون انسان و هر حیوانی که خون جهنده دارد، حتی اگر حلال گوشت باشد، نجس است - مردار به حیوان بی جانی می گویند که یا خودش مرده ، ویا به غیر دستور شرعی کشته شود. - چیز هایی از مردار که در حال حیات روح ندارد، مثل پشم، پر و شاخ، پاک است. بنابراین فضله ی مرغ و کبوتر و گوسفند پاک ولی مردار و خون آنها نجس است ولی فضله و خون و مردار گربه و خرگوش نجس است، امّا خون و مردار و فضله ی جانورانی که خون جهنده ندارند مثل حشرات و ماهیها حتی اگر حرامگوشت باشند، پاک است - گوشتی که در بازارمسلمانان فروخته می شود یا از دست مسلمانی گرفته می شود، پاک و حلال است، اگر چه یقین به ذبح شرعی آن نداشته باشیم. - از خونی که در تخم مرغ دیده می شود، احتیاطا اجتناب باید کرد. - خونی که بعد از ذبح شرعی حیوان و خارج شدن خون از آن، در بدن حیوان باقی می ماند، پاک است. - تمام بدن سگ و خوک و کافری که خدا را قبول ندارد، حتی موی بدن آنها نجس می باشد کافری که به خدا معتقد است ولی رسالت پیانبر اسلام را قبول ندارد مانند مسیحیان و کلیمیان، احتیاطا نجس است کسی که با اهل بیت دشمنی داشته باشد یا آنها را خدا بداند ، کافر است ولی اهل سنّت پاک میباشند شراب - شراب و هر مایع مست کننده، مانند آبجو، نجس و خوردن آن ولو به مقدار خیلی کم حرام است. - اگر انگور یا آب آن به واسطه ی حرارت به جوش بیاید ، نجس و حرام می شود ولی اگر بواسطه ی جوشیدن، دو سوم کم یا به سرکه تبدیل گردد، پاک و حلال می شود. چگونگی نجس شدن اشیاء پاک - اگر چیز پاک به نجس برسد و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که دیگری را خیس کند، چیز پاک نجس می شود. ولی اگر هر دو خشک باشند یا تری در یکی به قدری کم باشد که به دیگری سرایت نکند یا در سرایت شک داشته باشیم، چیز پاک نجس نمی شود. - اگر شیره یا روغن و مانند آن مایع باشند، همین که یک نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می شود، ولی اگرمایع نباشد فقط آنجایی که نجاست به آن اصابت کرده نجس می شود و می توان آن قسمت را برداشت و بقیه پاک است. طریقه ی ثابت شدن نجاست - اگر خود انسان اطمینان به نجاست چیزی پیدا کند، یا کسی که آن چیز در اختیار اوست بگوید نجس است، حکم به نجاست آن می شود، ولی در صورت شک در صورتی که قبلا نجاست آن یقینی نبوده حکم به پاک بودن آن می شود. - چیز نجسی که انسان شک دارد پاک شده یا نه، نجس است و چیز پاک را اگر شک کنیم که نجس شده یا نه، پاک است. و اگر هم بتواند نجس یا پاک بودن آن را بفهمد، جست وجو و تحقیق لازم نیست. -اگر چیزی مردّد بین پاک و نجس باشد ( مثل خونی که نمی دانیم مال پشه است یا انسان ) پاک محسوب می شود. -تمام مواد غذایی و غیر غذایی که از کشورهای غیر مسلمان وارد میشود، مانند ( کره، روغن، پنیر، انواع دارو ها، صابون، عطر و مانند اینها) اگر انسان یقین به نجاست آن نداشته باشد، پاک است، ولی در مورد مواد گوشتی و چرم و روغن حیوانی باید ذبح شرعی آن معلوم باشد. احکام نجاست نماز خواندن با لباس یا بدن نجس ( مگر در موارد خاص) نماز را باطل می کند. - خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است. نجس کردن مسجد حرام است و اگر نجس شد، باید فورا آن را تطهیر نمود . مطهّرات مطهرات ( پاک کننده ها ) یازده چیز است که مهمترین آن آب میباشد: آب آب کر، آب قلیل، آب جاری ، آب باران مقدار آب کر بنابرمشهور تقریبا 377 لیتر میباشد. کمتر از این مقدار آب قلیل است که حکم آن می آید. _ اگر نجاستی به آب کر برسد، آن را نجس نمی کند، مگر آن که نجاست به قدری باشد که بو یا رنگ یا طعم آن را تغییر دهد. _ آب لوله کشی چون متصل به منبع کر می باشد، حکم کر دارد و همچنین است اگر آب قلیلی مثل آب لگن به واسطه ی شلنگ به آب لوله کشی متصل شود. آب جاری: آبی است که از زمین بجوشد و جریان داشته باشد، مثل آب نهر و رودخانه و حکم آن مانند آب کر میباشد، و همچنین است آب چشمه ای که جاری نیست ولی طوری است که اگر از آن بردارند، باز میجوشد ( اگرچه کمتر از مقدار کر باشد ) آب قلیل : آبی است که از زمین نجوشد و کمتر از مقدار کر باشد ( مثل آب آفتابه ). _ اگر چیزنجس به آب قلیل برسد، آن را نجس می کند حتی اگر اوصاف آن را تغییر ندهد. اما اگر از بالا روی چیز نجس بریزند، مقداری که به نجس می ریزد نجس ، ولی بالا تر از آن پاک است. آب باران: اگر به چیزی که عین نجاست در آن نیست یک مرتبه باران ببارد و آن را خیس کند پاک می شود. _ اگر آب باران در جایی جمع و کمتر از مقدار کر باشد،در حال باریدن باران،حکم آب کر را دارد و بعد از قطع باران،در حکم آب قلیل است ¬_ آب قلیلی که به خاطر ملاقات با نجس و آب کری که به واسطه ی تغییر اوصاف، نجس شده، اگر بعد از برطرف شدن تغییر، به آب کر ( مثل آب لوله کشی ) متصل شود یا باران بر آن ببارد پاک می شود، وهمچنین است اگر در حال اتصال یا باریدن تغییر از بین برود. مایعاتی غیر از آب مانند نفت هرچند بیش از مقدار کر باشند،با ملاقات با نجس،نجس میشود روش تطهیر با آب برای تطهیر چیز نجس شده، باید ابتدا جِرم نجس را از آن برطرف کرد، ولی ماندن رنگ یا بوی نجاست مانعی ندارد. الف) با آب کر یا جاری : کافی است چیز نجس را یکبار در آب فرو ببریم، به طوریکه آب تمام جاهای نجس آن را در برگیرد؛ و در فرش و لباس و مانند اینها که آب را به خود میگیرد، بعد از بیرون آوردن احتیاطا به مقدار معمولی فشار دهند. همچنین است اگر چیز نجس را زیر شیر آب بشوئیم ب) با آب قلیل : در غیر فرش و لباس و مانند آن که قابل فشردن است، چنانچه بعد از برطرف شدن عین نجاست، یک مرتبه آب روی قسمت نجس آن بریزیم و از آن جدا شود، پاک میگردد و در خصوص چیزی که با ادرار نجس شده، باید یکمرتبه دیگر نیز آب روی آن بریزیم؛ ولی در فرش ولباس باید بعد از هر دفعه که آب قلیل روی آن ریختیم و آب به جاهای نجس آن رسید، به اندازه ی متعارف فشار دهیم تا آبی که درآن نفوذ کرده خارج شود. - در تطهیر با آب قلیل، باید از آبی که برای آب کشیدن روی آن میریزند و از آن جدا میگردد و نیز آبی که بعد از فشار دادن لباس از آن خارج میشود، اجتناب کرد ( به خلاف کر) - آب قلیلی که با آن مخرج مدفوع را میشویند، درصورتیکه نجاست بیش ازمقدار معمول به اطراف مخرج نرسیده باشد و نجاست دیگری مثل خون با مدفوع خارج نشده باشد، اگر به بدن یا لباس ترشح کند، آن را نجس نمی کند -اگر چیزی به واسطه ی ادرار پسر بچه شیر خواری که هنوز غذا خور نشده است، نجس شود چنان که یک مرتبه آب قلیل روی آن بریزند که به تمام جاهای نجس آن برسد، پاک می شود، و در فرش و لباس فشار دادن لازم نیست ظرف نجس را با آب قلیل احتیاطا باید سه بار آب کشید به این صورت که هر بار قدری آب در آن بریزیم و ظرف را طوری برگردانیم که آب به جاهای نجس آن برسد و سپس بیرون بریزیم ولی با آب کر یکبار کافی است - ظرفی را که سگ لیسیده یا از آن مایعی نوشیده، ابتدا باید با خاک پاک آن را خاکمالی کرد، وسپس با آب قلیل دو بار، با یک مرتبه با آب کرآب کشید. مخرج ادرار یا غیر آب پاک نمی شود، ولی مخرج مدفوع را ( در صورت آلوده نشدن بیش از مقدار معمول اطراف مخرج و بیرون نیامدن نجاست دیگری همراه مدفوع ) می توان علاوه بر آب، با سه بار کشیدن سنگ، پارچه یا دستمال کاغذی و مانند اینها پاک نمود -اگر به واسطه ی راه رفتن روی زمین نجس،کف پا یا ته کفش نجس شود،نیازی به آب کشیدن نیست بلکه بعد از برطرف شدن عین نجاست،با چند قدم راه رفتن روی زمین خشک و پاک، پاک میگردد. وضو برای انجام امور زیر وضو داشتن لازم است : الف- خواندن نماز ( غیر از نماز میت) ب- دست زدن یا رساندن جائی از بدن به خط عربی قرآن و اسم خدا ( به هر زبانی که باشد) و نیز بنابر احتیاط واجب اسم مبارک پیامبران و امامان معصوم و حضرت زهرا ( علیهم السلام) برای انجام کارهای زیر داشتن وضو مستحب است : الف- خواندن نماز میّت ب- زیارت اهل قبور ج- رفتن به مسجد و حرم ائمه د- خواندن یا همراه داشتن قرآن - اگر کسی برای یکی از امور مذکور وضو گرفت، میتواند با همان وضوئی که دارد نماز بخواند اگر کسی مثلا برای نماز صبح وضو گرفت و تا ظهر باطل نشد، میتواند با همان وضو نماز ظهر را بخواند -مستحب است انسان همیشه با وضو باشد و وضو گرفتن قبل خواب توصیه شده است شرائط وضو آب وضو نباید غصبی و نجس باشد -اعضای وضو باید در هنگام گرفتن وضو پاک باشد - به اعضای وضو نباید مانعی از رسیدن آب به پوست بدن مانند لاک و قیر، چسبیده باشد. ولی اگر بعد از وضو مانعی در اعضا مشاهده شود، ونداند که موقع وضو بوده یا نه، وضویش صحیح است. طریقه ی وضو - در وضو باید صورت و دستها را شسته و جلوی سر و پاها را مسح نمایند. - صورت باید از بالای پیشانی ( جایی که موی سرمی روید ) تا آخر چانه، واز نظر عرضی به مقدار یک وجب معمولی شسته شود. - بعد از شستن صورت، باید نخست دست راست، وسپس از آن دست چپ، از بالای آرنج تا سر انگشتان شسته شود. بعداز شستن دست چپ، باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست راست مانده، مسح کند. وهمین که دست را مقدارکمی- ولو به اندازه ی یک بند انگشت- روی سر بکشد کافیست. - اگر موهای انسان به قدری بلند باشد،که اگر شانه کند به صورتش میریزد، باید آن قسمت از موهایی را که به طور طبیعی جلوی سر قرار دارد، مسح کند ؛ واگر موهایی را که به صورت میریزد، روی سر جمع کند و بر آنها مسح بکشد، صحیح نیست - بعد از مسح سر، باید با تری آبی که در دست مانده، روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا و احتیاطا تا مفصل – مسح نماید - جای مسح در سر و پا باید خشک باشد ولی مختصر رطوبتی که تری دست بر آن غلبه داشته باشد، مانعی ندارد - کسی نمیتواند خودش وضو بگیرد، باید نائبی بگیرد تا او را به طریقی که در رساله ها مذکور است، وضو دهد -راه رفتن در حال وضو اشکالی ندارد -اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله بیندازد که رطوبت اعضای قبلی خشک شود، وضو باطل است - اگر در بین وضو شک کرد که شستن یا مسح عضو قبلی را انجام داده یا نه، باید برگردد و آن عضو مشکوک را شسته یا مسح کند و و ضو را ازهمانجا ادامه دهد ولی اگر بعد از وضو شک کرد، به شک خود اعتنا نمیکند - کسی که در کاری از کارهای وضو یا یکی از شرائط آن ( مثل وجود مانع) خیلی شک میکند، نباید به شک خود اعتنا نماید مبطلات وضو الف) خروج ادرار، مدفوع، باد معده. ب) خوابی که نه چشم ببیند و نه گوش بشنود ولی حالتی که چشم نبیند اما گوش صداها را ولو به صورت مبهم میشنود،که به آن چُرت میگویند،باطل کننده نیست ج) بیهوشی. د) هر کاری که موجب غسل شود ( مثل دست زدن به بدن میت). - اگر وضو گرفته ولی شک کند که آیا وضویش باطل شده یا نه، می تواند خودرا با وضو حساب کند. وضوی جبیره ای - اگر در یکی از اعضای وضو شکستگی یا زخم وجود داشته باشد وروی آن را گچ گرفته اند یا پارچه و باند بسته اند و نمی شود روی زخم را باز کرد یا آب برای آن ضرر دارد و یا نجس است و آب کشیدن آن ممکن نیست، باید اطراف زخم را از بالا به پایین بشوید، و اگر گچ یا پارچه ی روی زخم پاک است، روی آن را مسح کند و اگر نجس است و نمی توان روی آن دست کشید ( مثلا دوایی است که به دست می چسبد) باید پارچه ی پاکی را روی آن بگذارد و دست تر را روی آن بکشد. - اگر جبیره تمام عضو را گرفته باشد، باید بعد از وضوی جبیره، بنابر احتیاط واجب تیمم هم بنماید.
- خونی که از لای دندان یا لثه بیرون می آید، اگر به قدری کم باشد که به واسطه ی مخلوط شدن با آب دهان از بین برود، فرو بردن آب دهان در این صورت اشکال ندارد و آب کشیدن دهان لازم نیست، ولی اگر دندان مصنوعی، یا ماده ای که با آن دندان را پر می کنند، در دهان نجس شود باید آن را آب بکشند(به این طریق که یک استکان آب در دهان بچرخوانند و بیرون بریزند)
سگ و خوک و کافر
